Yazımız 31 Mart 2022 tarihinde güncellenmiştir.
Müzakere; kökeni Arapça dilinden gelmektedir. “Bir konuyla ilgili fikir alışverişinde bulunma, oylaşma” ifadeleriyle tanımlanır.
Müzakere, birbirinden birtakım şeyler elde etmek isteyen kişilerin, kurumların, devletlerin, diğer tarafı ikna etmek ve etkilemek suretiyle, kendi istekleri gibi düşünmelerini ve taleplerini kabul etmelerini sağlamaya odaklanan bilgi ve hüner sergiledikleri bir iletişim ve karar verme sürecidir. Müzakere bütün alternatif uyuşmazlık çözümü yollarının temelini oluşturur. Müzakerelere katılan hakem, arabulucu ya da tarafsız ön değerlendirmeci çözüm yolunun niteliğini belirler. .
Müzakere edebilmek için en az iki taraf gerekir. Müzakerenin tarafları gerçek ve tüzel kişiler, gruplar, devletler olabilir. Müzakerenin esaslı unsurları ise diğer tarafı etkilemek ve ikna etmektir. Bunun için bilinçli ya da bilinçsiz duygusal veya hesaplanmış birçok iletişim yöntemi kullanılır. Tarafların birbirlerini etkileyen menfaatleri ve ihtiyaçları vardır. Tarafların menfaat ve ihtiyaçlarının kesişmesinin yarattığı sorunları çözüme kavuşturmak için müzakere etmeye ihtiyaçları vardır. Müzakere karşılıklı etkileşim ve bilgi alışverişi nedeniyle, dinamik bir süreçtir. Müzakere tarafları, ikna çabalarının sonunda kendi isteklerine en yakın uzlaşmaya varmayı amaçlarlar. Müzakere, tarafların gönüllü olarak katıldığı bir süreçtir ve başarılı olması için gerçek bir çaba gerektirir .
Bu bilgilere ek olarak; Hz. Peygamber, sahâbeye ilimle meşgul olmalarını tavsiye etmiş; onlar da gerek kendi kendilerine gerekse bir araya gelmek suretiyle Hz. Peygamber’den öğrendikleri bilgileri ezberlemeye, elde edemedikleri bilgileri de tamamlamaya çalışmışlardır. Bu faaliyet, sahâbe ve tâbiûnun dilinde “müzâkere” olarak adlandırılmıştır.
Yani Müzâkere, bir konuda karşılıklı fikir beyân etme, karar öncesindeki görüşme gibi anlamlara da gelmektedir.
Müzakere kavramının bu iki anlamıyla da ilgili alıntılardan bir derleme hazırladık…
Müzakere ile İlgili Sözler
Yapıcı müzakere tek değerdir, eleştiri ise faydasızdır.
İrade Terbiyesi, Jules Payot
Hayat anlaşmalar üzerine kuruludur; hayat, müzakeredir.
Sen Bitti Dediğinde-Müzakere ve Arabuluculuk Sanatı, Chris Voss
“Caesar’ın kişiliğinde deha, metot, hafıza, edebiyat, ihtiyatlılık, müzakere ve gayret bir araya gelmiştir.” Cicero
… sabrın değişim yarattığı bir müzakere zemini vardır. Gandi burada durur.
Zihinde Bir Dalga, Ursula K. Le Guin
Ebû Nadre, şöyle der:
“Peygamber Efendimiz’in ashâbı bir araya geldiklerinde ilim (hadîs-i şerîfleri) müzâkere ederler ve Kur’ân’dan bir sûre okurlardı.”
Bir kişiyi hayır cevabından belki’ye taşımanın en kolay yolu, hayır diyen parçayla müzakere oluşturacak doğru parçayı harekete geçirmektir.
Kelimelerle İnsanları Etkileme Sanatı, Kevin Hogan
“Özgür irade, müzakere yoluyla öğrenilmez. Sadece tecrübeyle edinilir. Tıpkı bir rengi tanımak ya da patatesin tadını lezzetini bilmek gibi.”
Serbest Düşüş, William Golding
Abraham Maslow’un yazılarında insan gelişimi, bir bireyin genetik kapasitesi ile toplumdaki deneyimleri arasında ömür boyu süren bir müzakere olarak görülüyordu.
Yeni Kapitalizmin Kültürü, Richard Sennett
Halife Me’mûn şöyle demiştir: “Münakaşa ve müzakere ile öğrenilen ilim, sadece dinleyerek öğrenilen ilimden daha sağlam ve daha kalıcıdır.”
İslam Edebinden Bir Demet, Abdulfettah Ebu Gudde
Türk beğleri!
Ustan üstün us vardır.
Ne düşünüyorsanız, gereken ne ise ortaya atın. Kineşelim (Müzakere).
Ola ki doğru yolu bulur da ona göre iş ederiz.
Bozkurtlar, Hüseyin Nihal Atsız
Hz. Ömer (r.a) şunları der: “Şu üç durum olmasaydı dünyada kalmayı istemezdim: Allah yolunda cihad için ordu teçhiz etmek, gece ibadetine kalkmak ve ilim müzakere etmek.”
Ulemanın Gücü, Abdülcelil Candan
Ezberlemeye en uygun vakit, seher vaktidir. Araştırmaya en uygun dönem, günün başlangıcıdır. Yazmaya en uygun zaman dilimi gün ortasıdır. Mütalaa ve müzakere için de gece en uygun zamandır.
Zamanın Kıymeti, Abdulfettah Ebu Gudde
Bir meseleyi akıl, mantık, edep ve terbiye, ilim ve fen noktasından müzakere ve istişare etmek başka şeydir. Şahsi çekişme ve emellerle partizanlık etmek başkadır. Birincisi faydalı, ikincisi fena ve zararlıdır.
Sultan Abdülhamid’in Sırdaşı, Tahsin Paşa
…kraliyet otoritesinde her zaman mevcut olan gurur ve küstahlık düzeyi ülkeyi dönüp dolaşıp dış güçlerle de kopma noktasına getirir; halbuki daha doğal ilkeler temelinde inşa edilmiş olan cumhuriyet yönetimleri benzer durumlarda ortadaki hatayı müzakere etme yolunu tercih eder.
Sağduyu, Thomas Paine
Bir dersten öğrendiğin, bir kitaptan okuduğun fasıl ve bahisleri arkadaşlarınla ezberden müzakere ve münakaşa et. Bu suretle hem zekan işler ve öğrendiklerin hazmolur hem hafızan kuvvetlenir hem de düzgün konuşma ve fikirlerini vuzuh ile ifade etme melekesi elde edersin.
Gençlerle Başbaşa, Ali Fuad Başgil
Müttakî (Hazret-i Allâh’tan hakkıyla korkan) imâmların arkasında namaz kılmaya çalışmak lâzımdır.
“Müttakî bir kimsenin arkasında kılınan namaz ve müttakîye verilen hediye makbul olur, müttakî bir kimseyle oturmak ibâdet, onunla bir meseleyi müzâkere etmek sadakadır. “
Kolektif
Enes (r.a) şöyle anlatır:
“Biz Allâh’ın Nebîsi (s.a.v) ile birlikte otururduk. Bâzen altmış kişi olurduk. Efendimiz (s.a.v) bize bâzı hususlar anlatırdı. Sonra Allah Rasûlü (s.a.v) kalkıp bâzı ihtiyaçları için evine giderdi. Bu esnâda biz de kendi aramızda Efendimiz’in anlattığı hususları müzâkere ederdik. Biri bittiğinde diğer hadîs-i şerîfi müzâkere ederdik.
İbn Akîl şöyle diyordu : “Ömrümden bir saati bile zayi etmem helal olmaz. Dilim müzakere ve münazara, gözüm mütalaa yapmadığı durumlarda yani uzanıp yatıp rahat ederken bile tefekkür ederim. Kalkarken yazacağım şeyleri düşünmüş olarak kalkarım. Şu seksen yaşımda, ilme karşı olan hırsım yirmi yaşımdaki hırsımdan daha çok buluyorum.”
Zamanın Kıymeti, Abdulfettah Ebu Gudde
Ebu Hureyre (r.a.)’den rivayet edildiğine göre, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuşlardır. “Bir grup insan Allah’ın evlerinden bir evde toplanır Allah’ın kitabını okur ve aralarında müzakere ederlerse, üzerlerine maddi ve manevi huzur, rahatlık iner ve onları rahmet kaplar ve melekler çevrelerini kuşatır. Ve Allah o kimseleri kendi yanında bulunan melekler arasında anar.”
Açıklamalı Tam Riyazü’s Salihin Tercemesi, İmam Nevevi
İlim öğreniniz. Şüphesiz, Allah için ilim öğrenmek kula ilahi bir haşyet kazandırır. İlim taleb etmek, bir basiret, onu müzakere etmek tesbih, ondan bahsetmek bir cihad, onu bilmeyenlere öğretmek bir sadaka, ehli olana vermek, Allah’a yakınlıktır. İlim, yalnızlıkta yakın bir dost, halvet halinde arkadaş, sıkıntı ve darlık hallerinde hayrı gösteren bir delil, dostlar yanında bir süs, yabancılara en güzel bir yakınlık vesilesidir.
Kalplerin Azığı 2. Cilt, Ebu Talib El-Mekki
İnsanların kontrolün onlarda olduğunu hissetmeye ihtiyacı var. İnsanlara, sizin düşüncelerinize “Hayır” deme hakkı tanırsanız rahatlarlar, kararların etkililiği artar ve karşı taraf sizin önerinizi dinlemeye açık hale gelir. Kontrolü elinde tutmasına izin verilmiştir. Kafasını çevirip etrafa bakabilir artık. Sizin önerinizin statükodan daha avantajlı olduğuna muhatabınızı ikna etmek için de size zaman kazandırır.
Sen Bitti Dediğinde-Müzakere ve Arabuluculuk Sanatı, Chris Voss
Napolyon Saint Helene Adası’nda sürgünde bulunduğu sırada şöyle diyor: “Rusya ile defaatla Osmanlı Devleti’nin bölüşülmesini müzakere ettik. Her seferinde karşımıza İstanbul çıkıyor ve anlaşmaya mani oluyordu. İstanbul olmasaydı paylaşma gerçekleşecekti. Ruslar onu istiyor, ben de onların İstanbul’u almalarına razı olamıyordum. İstanbul başlı başına bir memlekettir. Kim oraya elde ederse dünyaya hükmeder.”
Bir başka konuşmasında da “İstanbul alemin anahtarıdır” diyordu.
Türkiye’yi Parçalama Planları, Yakup Üstün
“Oyun oynamak entegrasyonu teşvik eder. Oyun oynarken çocukların sosyal, ilişkisel ve retorik becerileri gelişir. Çünkü oyun alanında müzakere ve diplomatik beceriler kazanırlar, bir oyunun ve oyun grubunun dışsal ve içsel kurallarını belirleyip uygulamaya koyarlar. Bir oyuna nasıl girilir, işler istedikleri gibi gitmediğinde diğerleri ile nasıl müzakereye gidilir gibi konularına bir çözüm geliştirmeleri gerekmektedir. Adil olmak, sırasını beklemek, esnek olmak ve etik davranmak gibi beceriler oyunla kazanılır. Ve ikilemle karşılaşmaları hâlinde empati yaparak oyun dışında kalan diğer çocuklara karşı nasıl davranmaları gerektiğine karar verirler.”
Evet – Beyinli Çocuk, Daniel J. Siegel
Örneğin, bir an önce atlatmak istediğiniz bir olayı düşünün. Çocuklarınız üç dakika içinde üçüncü kez birbirlerine girmiş olsun. (Bunu hayal etmek hiç de zor değil, öyle değil mi?) Kavgayı durdurmak ve tartışan kardeşleri aynı odalara göndermek yerine bu olayı, onların birbirlerini dinlemeyi ve birbirlerinin görüşlerine kulak vermeyi; kendi arzularını açık, net ve saygın bir şekilde iletmeyi; karşılıklı ödün vererek fedakarlıkta bulunmayı, müzakere etmeyi ve bağışlayıcı olmayı öğrenmeleri için kullanabilirsiniz. Biliyoruz: Bütün bunları tam o sırada, sıcağı sıcağına yapabilmek kolay değildir. Ama çocuğunuzun duygusal ihtiyaçlarını ve ruh hallerini biraz olsun bilirseniz, Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nün bile yardımına ihtiyaç hissetmeden, bu tür olumlu bir sonuç elde edebilirsiniz.
Bütün – Beyinli Çocuk, Daniel J. Siegel
